طبيعت و كودك خردسال؛ راهنماي عمل مدارس طبيعت
«عمدهي توجه اين كتاب به بازيهاي خلاق در محيط بيرون است. براي بيشتر نسلهاي پيشين نيازي نبود كه در باره ي اهميت بازي در محيط بيرون بحث و استدلال كنيم. براي آنها بيرون در واقع «جاي» بازي بود. وقتي بچهها در داخل حوصلهشان سرميرفت يا در حين كارهاي بزرگترها در دست و پاي آنها ميپيچيدند، اغلب به آنها گفته ميشد كه «برويد بيرون بازي كنيد» و كودكان براي اين كار نياز به ترغيب چنداني نداشتند.
كارهاي زيادي در بيرون براي انجام مانده بود- گشتن در كف جويبار، يافتن و تعقيب پروانهها و كرمهاي شبتاب، ساختن حفره در جنگل، پر كردن سطل از سنگ و كاشتن باغي از تركهها. اينگونه بازيها به دلخواه انتخاب ميشد، حواس بچهها را به خود مشغول ميداشت، تخيل و حل مسئله فراهم ميكرد و ريسكپذيري را در آنها برميانگيخت. اين است آن نوع بازيهايي كه در اين كتاب ترغيب و از آن به عنوان «بازي خلاق» ياد خواهد شد.
كتاب «طبيعت و كودك خردسال» تلاش دارد به افزايش رابطهي كودك و طبيعت با هدف رشد همه جانبهي كودكان كمك كند. اين كتاب راهنمايي براي اجراي فعاليتهايي در محيط داخل و بيرون طبيعي است. نويسندهي كتاب مدعي است، كودك در كنار انجام اين فعاليتها فردي مسئول نسبت به مسايل محيطزيستي و با ارزشها و رفتارهاي متناسب با طبيعت نيز بار خواهد آمد.
كتاب به موضوع هاي مختلفي همچون باغباني با كودكان خردسال، فراهم كردن امكان دسترسي به طبيعت براي كودكان با نيازهاي ويژه و تفاوتهاي فرهنگي در ارتباط با طبيعت پرداخته است. كتاب «طبيعت و كودك خردسال» اهميت بازي در طبيعت را در رشد همه جانبه كودكان آشكار ميسازد.
كتاب شامل هشت فصل است. نويسنده در فصل اول با استفاده از پژوهشها و نظريات نشان ميدهد كه چرا كودكان نيازمند آن هستند كه زمانهايي را در محيط بيرون صرف كنند و فرصتهايي براي همكنشي با محيطهاي طبيعي داشته باشند.
در فصل دوم ايدهها و رهنمودهايي مربوط به طراحي فضاهاي بازي بيرون كودكان مورد بحث قرار ميگيرد.
فصل سوم به چگونگي آوردن اجزايي از محيط طبيعي بيرون به فضاهاي كلاسي و آموزشي ميپردازد.
نويسنده فصل چهارم را به نقش بزرگسالان در يادگيريهاي كودكان در محيط طبيعي بيروني اختصاص داده است.
در فصل پنجم چگونگي تاثير بازيهاي خلاق در محيط طبيعي بر رشد همه جانبهي كودك در عرصههاي مختلف رشد (سازشي، زيباشناختي، اجتماعي، شناختي، هيجاني و جسماني) مورد بحث قرار ميگيرد.
فصل ششم به تاثير مثبت در آميختن با طبيعت بر يادگيري ادبيات، علوم، رياضيات، مطالعات اجتماعي، هنر و موسيقي ميپردازد.
نويسنده در فصل هفتم رشد ديدگاه حفاظت و هويت بوم شناختي مثبت در نتيجهي فعاليتهاي بازيگونه در طبيعت را بررسي كرده است و در انتها در فصل هشتم برخي موضوعات مورد توجه مربيان، والدين و ساير بزرگسالان در حوزهي ارتباط كودك و طبيعت مانند چگونگي دسترسي به طبيعت براي همهي كودكان از جمله كودكان با نيازهاي ويژه، نقش فنآوري در حيات كودك و حساسيتهاي فرهنگي مورد توجه قرار گرفته است.
نويسندهي كتاب، دكتر «رات ويلسون» كه بيش از سي سال در زمينهي آموزش و آموزش مربيان سابقهي فعاليت دارد، هم اكنون مشاور آموزشي و نويسنده است و فعاليتهايش در زمينهي ارتباط كودكان با طبيعت متمركز شده است.
كتاب «طبيعت و كودك خردسال؛ راهنماي عمل مدارس طبيعت» براي استفادهي تمامي آموزگاران و مربيان سالهاي پيش از دبستان مناسب است و به آنان كمك ميكند رابطهي مثبتي ميان كودكان و طبيعت شكل دهند.
- عبدالحسين وهابزاده
- رات ويلسون
- عبدالحسين وهابزاده